Oxford İngilizce Sözlüğü, “cinsiyetçi” olduğu şikayetleri üzerine son cinsiyet çeşitliliği incelemesinde “kadın” tanımını güncelledi.
Dünyaca ünlü sözlüğün son basımında ilk kez kadının “bir kişinin karısı, kız arkadaşı veya kadın sevgilisi” olabileceği tanındı.
Önceki basımlarda kadının tanımı “erkeğin karısı, kız arkadaşı veya sevgilisi” şeklinde sınırlandırılmıştı.
Değişiklikler, kadına ayrımcılık yapan veya üstünlük taslayan tüm ifade ve tanımlardan kurtulmak için mücadele veren Maria Beatrice Giovanardi’nin, geçen yıl başlattığı imza kampanyasının ardından yapıldı.
Kampanya şimdiye kadar 30 binden fazla imza topladı ve İngilizcede kadın kelimesi için kullanılan “bitch (kalt**), besom (çalı süpürgesi), piece (parça), bit (lokma), mare (kısrak), baggage (bagaj), wench (sürt**), petticoat (fırfır etek), frail (çıtkırıldım,) bird (kuş), bint (karı), biddy (kocakarı), filly (tay)” gibi eşanlamlıların kaldırılmasını hedefliyor.
İnternet üzerinden başlatılan imza kampanyasında Giovanardi şunları yazdı:
Yaşları 18 ila 24 arasında değişen genç kadınların üçte birinden fazlası internet üzerinden tacize uğruyor. Dilimizi gözden geçirerek bunun genç kadınlarımıza ve kızlarımıza verdiği zararı azaltmaya yönelik ciddi bir adım atabiliriz; bu iş de sözlükle başlıyor.
The Independent’a konuşan Giovanardi şunları söyledi:
Evet, buna zafer diyebilirim çünkü yaptıkları tüm değişikliklerden çok memnunum. Önceki hallerine kıyasla tanım ve eşanlamlıları çok fazla geliştirdik. Talihsiz olan şu ki, değiştirmiş olmalarını dilediğim tek şey [keşke] kalt** kelimesinden de kurtulmuş olsalardı. Bu bizim esas meselelerimizden ve insanların çok kızgın olmasının sebeplerinden biriydi.
Giovanardi, şöyle devam etti:
Tekrar tekrar meydan okuyacağım ve bu noktada daha fazla değişiklik yapmazlarsa, umarım yakın zamanda tıpkı s*kkafalı ifadesini sözlükleri için çok aşağılayıcı bulmaları gibi, kalt** sözcüğünün de aynı şekilde kaba argo olduğunu, bunu hafife alan düşünce biçimlerinin de çok küçültücü olduğunu fark ederler. Kalt** yalnızca aşağılayıcı bir sözcük değil, cinsiyetçi ve nefret söylemi olarak da değerlendirilebilir çünkü kadınlar ezilen bir grup. Umarım kısa süre içinde kadına yönelik baskı, ırkçılık ve homofobiyle aynı kefede değerlendirilir. Bunların hepsi devasa problemler. Cinsiyetçiliğin ırk ya da cinsellik gibi diğer konulardaki aynı baskı unsuru çerçevesinde ele alınmadığını düşünüyorum.
Giovanardi şunları ekledi:
Yüzde 85 mutluyum, [tanım] hala yüzde 15 cinsiyetçi ama bu LBGT çevreleri için büyük bir iyileşme ve ciddi bir zafer. Kadının bir erkeğin ya da bir kadının karısı değil bir bireyin karısı olarak ele alındığı aşkın diğer türlerinin kabul edilmesinin bu çevreler için çok önemli olduğunu düşünüyorum.
İmza kampanyası sözlüğün kadın maddesini genişletmeyi ve “mesela transeksüel kadın, lezbiyen kadın gibi azınlıkları temsil eden örnekleri içermesini” de hedefliyor.
“Sürt**” tamamen silinirken, “karı” ve “kalt**” sözcüklerinin de yer aldığı eşanlamlılar son basımda kaldırılmasa bile artık “rahatsız edici” ve “aşağılayıcı” olarak sınıflandırıldı.
Bu yılın başlarında tamamlanan cinsiyet çeşitliliği incelemesiyle birlikte düzinelerce başka sözcük de değiştirildi.
Yenilenmiş baskı “erkek” kelimesi için de güncellenmiş bir tanım içeriyor. Daha önce “bir koca veya sevgili” tanımını içerirken bu kısım artık “bir bireyin kocası, erkek arkadaşı veya erkek sevgilisi” şeklinde değiştirildi.
The Telegraph’a açıklamasında Oxford Üniversitesi Yayınları (OUP) sözlüğün “yalnızca gerçek bireylerin gündelik yaşamlarında İngilizceyi nasıl kullandığına dair bulgulara dayandığını” söyledi.
Yayıncı şunları ekledi:
Sözlüğün ‘kadın’ kapsamını kadını olumlu ve etkin anlamda tasvir eden daha fazla örnek ve deyimsel ifadelerle genişlettik. Aşağılayıcı eşanlam veya manaların bu şekilde sınıflandırılmasını ve yalnızca gündelik hayatta kullanımına ilişkin bulgulara sahip olduklarımızın eklenmesini sağladık.
OUP daha önce, geçen yıl martta sözlüklerin İngilizcenin kullanımını “dayatmak yerine yansıttığını” ifade etmişti.
The Independent yorum almak için OUP’yle irtibat kurdu.
