İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İrlandalı mevkidaşı Simon Harris ile Cumartesi günü Dublin’de bir araya gelerek iki ülke arasındaki ilişkilerin yeniden başlatılması olarak nitelendirdiği bir ziyaret gerçekleştirdi.
Starmer’ın ziyareti, bir İngiliz liderin beş yıl aradan sonra İrlanda’ya yaptığı ilk ziyaret ve iki ülkenin ekonomik ve güvenlik konularında ilişkileri derinleştirmek istediklerinin bir başka işareti.
Harris, İşçi Partisi’nin 4 Temmuz’daki seçim zaferinin ardından Starmer’ın ağırladığı ilk başbakan oldu.
Starmer, “Bugün gerçekten çok önemli çünkü ilişkilerimizde yenide başlama arzumuzu açıkça ortaya koyduk ve bugün bunu daha da ileriye götürüyoruz,” dedi.
Starmer, “Mart ayına kadar bir zirve düzenleyerek bunun meyvelerini toplamak ve sonrasında da yıllık zirveler düzenlemek istediğimiz konusunda netiz,” diyerek ekledi.
Harris, “Ülkelerimizin iki yeni lideri olarak ikimizin de İngiltere-İrlanda ilişkilerini gerçekten yeni bir yola sokmak istediğimizi söylediğimizi biliyorum. Göreve geldiğinizden bu yana bize ayırdığınız zaman için gerçekten minnettarım,” dedi.
İngiltere’nin 2016 yılında Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılma yönünde oy kullanmasından bu yana iki ülke arasındaki ilişkiler, özellikle de bu kararın İngiltere’nin bir parçası olan Kuzey İrlanda’nın siyasi yapısını nasıl etkilediği göz önünde bulundurulduğunda, gergin durumda.
İngiltere AB’den ayrılırken, İngiliz hükümeti ve AB İrlanda sınırını gümrük kapıları ve diğer kontrollerden muaf tutmayı kabul etmişti çünkü açık bir sınır Kuzey İrlanda’da 30 yıldır süren şiddeti sona erdiren barış sürecinin önemli bir ayağını oluşturuyordu.
Starmer, ilişkilerin yeniden başlatılmasının, 1998 yılında imzalanan ve The Troubles (Sorunlar) dönemi olarak bilinen çatışmalara son veren Hayırlı Cuma (Belfast) Anlaşması’nı da kapsaması gerektiğini söyledi.
Starmer, “Bu konudaki ortak rolümüzü çok ciddiye alıyorum. Uzun yıllardır bu konuda çok net oldum ve bugün burada bu taahhüdümü yineliyorum,” dedi.
Starmer, şimdi hem İrlanda hem de AB ile ilişkileri daha da sağlamlaştırmak için bir şans olduğunu söyledi.
Starmer, İngiltere’nin AB’ye ya da bloğun tek pazar ve gümrük birliğine yeniden katılmaya çalışmayacağını belirtti.
Bununla birlikte, “daha geniş kapsamlı ilişkileri sıfırlama” politikası olarak adlandırdığı sürecin bir parçası olarak, büyümeyi desteklemek amacıyla AB ile Brexit sonrası ticaret anlaşmasının unsurlarını yeniden müzakere etmek istediğini açıkça ifade etti.
“AB ile ilişkilerimizi de sıfırlıyoruz ve AB ile daha yakın bir ilişki istediğimi çok açık bir şekilde ifade ettim,” dedi.
“Bu tabii ki güvenlik ve savunma konularında ama aynı zamanda ticaret, sürtüşmelerin azaltılması ve İrlanda’daki herhangi bir işletme size sürtüşmelerin azaltılmasının yardımcı olduğunu söyleyecektir ve bu yüzden bu ilişkiyi sıfırlamak istiyoruz,” diyerek ekledi.
Starmer, seçim zaferinden bu yana Paris ve Berlin de dahil olmak üzere AB başkentlerini gezerek bu konuda ilerleme kaydetmek ve Ukrayna’daki savaş gibi uluslararası konularda “birlikte durmak” için iyi niyet yaratmayı umuyor.
Starmer ve Harris, Dublin’de düzenlenen bir iş dünyası yuvarlak masa toplantısına katılarak ilişkileri “sıfırlama” politikasının ticarete nasıl fayda sağlayabileceğini konuştu.
Ekonomik ilişkiler yaklaşık 120 milyar euro değerinde ve İrlanda Denizi’nin her iki yakasında da binlerce kişiye istihdam sağlıyor.
