Dünya genelinde her geçen gün Covid-19 kaynaklı vaka ve can kaybı sayısı artarken, salgının ortaya çıktığı Çin’in Hubey bölgesinin başkenti Wuhan’da insanların virüsten etkilenme durumları cep telefonlarındaki QR kodlarıyla takip ediliyor. Kod yeşilden kırmızı renge döndüğünde şehir sakinleri karantinaya alınıyor.
25 Mart tarihinden beri Wuhan’da uygulanan sıkı karantina kuralları yumuşatılmış, salgının ortaya çıktığı Hubey bölgesinde ise karantina tamamen kaldırılmıştı. Wuhan’daki karantinanın 8 Nisan’da sonlandırılacağı açıklanmıştı.
‘Karantina beklenen tarihte bitmeyebilir’
Fransız Libération gazetesinin Çin’deki muhabiri Zhifan Liu, ‘kentteki 11 milyon insanın 71 gündür yaşadığı kabusun sona ermesini beklediğini’ anlattı.
Liu, Wuhan’daki üst düzey kamu yöneticisi Wang Zhonglin’in ‘salgının tekrar etme tehlikesinin yeniden yükseldiğine’ dair açıklamasını hatırlatarak, karantinanın beklenen tarihte son bulmayabileceğini ifade etti.
Haberde, WeChat isimli sosyal medya mecrasında geçen hafta cuma günü Wuhan yerel yönetiminin uyarısına da yer verildi: “Wuhan’da salgına bağlı olarak denetim ve önlem tedbirleri halen çok önemli konumda. Bunun yanında dışarıdan gelen vakaların sayısı artarken, şehrimin bazı sakinleri salgında kendilerini korumaktan imtina ediyor.”
Kodun rengi değiştiğinde karantina
Habere göre, Wuhanlıların yarım kapasite çalışan toplu taşımayı kullanmaya yeniden başladıkları gündelik yaşamlarında tüm evden çıkışlar cep telefonuna indirilen QR kodlarındaki bildirimlere bağlı olarak yapılıyor.
Eğer kod ‘yeşil’ renkteyse ‘her şey yolunda’ demek. Fakat bu renk dışarı çıkan kişinin gittiği yerlere ve salgından etkilenen kişilerle temasına göre değişebiliyor. Wuhan’da oturan ‘Fang’ın bu koda bağlı olarak yaşamanın nasıl bir deneyim olduğuna dair sözleri haberde şöyle aktarılıyor: “Bizim için şu anki en büyük endişe sokağa çıktığımızda QR kodumuzun renginin değişmesi. Renk değiştiği ölçüde dışarıdaki hareketlerimiz de kısıtlanıyor.”
Karantina masraflarını hastalanan kişi ödüyor
QR kodunu yöneten sistem adres, telefon numarası ve nüfus cüzdanı bilgilerini içeriyor ve GPS verilerini depoluyor. Kod sahibi süpermarkette ya da dışarıda başka bir yerde enfeksiyon taşıyan birisiyle karşılaşırsa bu sistem uyarınca resen tecrit koşullarına alınabiliyor. Böyle bir durumda ise kişinin ‘masraflarını kendisi ödeyeceği ‘hükümetin belirlediği bir meskende’ genelde bir otelde, karantinaya girmek zorunda olduğu’ belirtiliyor.
“Benim arabam yok ve annemi kendi evinde ziyaret edebilmem için iki saatlik yolu toplu taşıma araçlarıyla gitmem gerekiyor. Metroya ya da otobüse binmeye cesaret edemiyorum” diyen Fang’ın yeşil QR kodunu kaybetmesi durumunda bir daha herhangi bir mağaza ya da eczaneye giremeyeceği ifade ediliyor.
Ayrıca haberde, 11 milyon nüfuslu Wuhan’da test sayısının ciddi şekilde artırılacağı, ‘asemptomatik’, yani virüsü taşısa bile semptomlarını göstermeden yayan kişilerin tespitinin amaçlandığı belirtiliyor.
Uzmanlara göre asemptomatik kişiler virüsün potansiyel bulaştırıcıları olarak yeni bir salgın dalgasını oluşturma riskini taşıyor. Asemptomatik iki kişinin Hubey bölgesine komşu Jia şehrinde yaşayan bir kadına virüsü bulaştırdığı, bu yüzden Jia’nın 600 binlik nüfusunun genel karantinaya alındığı belirtiliyor.
