Kripto Para piyasası özellikle son dönemde ciddi inişler ve çıkışlarla çok dikkat çekerken, birçok insanın hayatında da çok olumsuz etkiler yaşandı.
Kripto para aslında dijital bir paradır. “Kulkarni’nin, “Investing in Worlds largest cryptocurrency” başlıklı yazısında belirttiği üzere; Kripto paraya yatırım yaparsanız dolandırıcılık riski diğer yatırımlara göre daha az. Bunun nedeni ise yatırım esnasında gizli finansal bilgilerinizi satıcıya iletmeden kripto paraya yatırım yapabilirsiniz. Çok profesyonel olmayan hacker’lar sisteme sızıp müdahale edemezler. Aynı zamanda sizin kişisel bilgileriniz de gizli kalıyor. Bilgilerin gizli kalması uzun vadede bir avantaj çünkü datalarınıza erişilmesini engelliyor.
Diğer avantajı ise dünyanın herhangi bir yerinden bir kaç dakikada istediğiniz dijital paraya yatırım yapabiliyorsunuz. Bankalara veya aracı kuruluşlara yüklü komisyonlar ödemeden… Kripto paranın alım satım maliyetinin çok düşük olması ve vergisinin de olmaması bir tercih sebebi.
DEZAVANTAJLARI NELER?
Kripto paraların dezAvantajlarına gelirsek;
Bilindiği üzere birden bire aşırı değerlenip aşırı değer kaybedebiliyor. Aşırı oynak olan kripto para piyasası yatırımcılar için çok ciddi belirsizlik demek. Belirsizlik ise aşırı risk ve stres demek.
“The pros and Cons of Cyrptocurrency” raporuna göre eğer “Kripto Cüzdanın” size özel anahtarını kaybederseniz, içindeki bilgilerinizi geri alamıyorsunuz.
Oysa bir bankanın kredi kartını, debit kartını veya hesap cüzdanını kaybettiğinizde kısa sürede yenisini alabiliyor, işlemlerinize kaldığınız devam edebiliyorsunuz. Oysa kripto para cüzdanından “locked out” olursanız oradaki paranıza erişim engelleniyor ve hesabınızdaki parayı komple kaybediyorsunuz.
Kripto para dünyasında bir gün sonra değil 1 dakika sonra ne olacağı pek bilinmiyor. Birinin tweetine yada birinin üstü kapalı olumlu veya olumsuz anlam içerecek mesajıyla birikimlerinizin aşırı artıya veya eksiye geçebileceği bir yatırım aracına paranızı bağlamak çok riskli ve stresli değil mi?
Hatırlarsanız “Bill Gates, “Elon Musk kadar paranız varsa kripto paraya yatırım yapın” dedi. Ciddi oynaklık olan piyasalarda savaş vardır, savaş olan yerde ciddi kayıplar olabilir.
Siz siz olun bütün paranızı böyle oynak piyasalara bağlamayın. Çünkü, riske attığınız şey sadece paranız değil, huzurunuz, mutluluğunuz, işiniz, evliliğiniz ve sevdiklerinizin geleceği. Lütfen iyi düşünün ve çok dikkatli olun.
Yazıma Bitcoin için olduğu söylenen ders niteliğinde bir fıkrayla son vermek istiyorum.
“Bir köy yakınında çok sayıda maymun yaşıyormuş. Bir gün köye bu maymunları satın almak için bir tüccar gelmiş… Tüccar maymunun tanesini 100 dolara satın alacağını ilan etmiş. Köylüler adamın deli olduğunu düşünmüş… Öyle ya kim bir maymun için 100 dolar öder ki…
Akıllı birinin başıboş maymunların tanesine 100 dolar ödemeyeceğini düşünmüşler ama buna rağmen birkaç köylü ormana gidip yakaladıkları 3 maymunu tüccara vermiş ve tüccardan maymun başına 100 dolar almışlar.
Haber kısa zamanda dört bir yana yayılmış ve halk maymunları yakalayıp tüccara satmaya başlamış. Birkaç gün sonra tüccar, maymunların sayısı azaldığı için artık maymunun tanesini 200 dolara alacağını ilan etmiş.
Tüm köylüler kalan maymunları yakalamak için koşuşturmuş ve yakaladıkları maymunu 200 dolardan tüccara satmışlar.. Bir müddet sonra tüccar maymunların tanesini 500 dolara alacağını duyurmuş! Köylülerin gözünü artık uyku tutmuyormuş. Civarda birkaç maymun kalmış ve herkes onların peşine düşmüş….
5-6 maymun daha yakalanmış ve 500 dolardan tüccara satılmış. Bu esnada tüccar bir hafta için memleketine gideceğini ve dönüşte maymunun adedini 1000 dolardan satın alacağını duyurmuş. Tüccar yanında çalışan elemanına kendisi dönene kadar satın aldığı maymunlara iyi bakmasını tembihlemiş ve evine dönmüş.
Köylüler çok üzülmüş, çünkü ortalıkta 1000 dolara satacakları maymun kalmamış. Derin derin düşünmüşler. Bu arada tüccarın maymunlarına bakan eleman köylülere elindeki maymunları gizlice tanesi 700 dolardan satabileceğini söylemiş…
Haber yangın gibi yayılmış. Tüccar maymunun tanesini 1000 dolara alacağına göre, maymun başına 300 dolar kar çok cazip gelmiş köylülere, üstelik maymunları yakalama zahmeti de yo! Güzel para diye düşünen köylüler ertesi gün maymunların kafeslerinin önünde kuyruk olurmuşlar…
Tüccarın elemanı maymunların hepsini adedi 700 dolardan olmak üzere köylülere satmış. Zenginlerin çok sayıda maymun aldığını gören fakir köylüler maymun alabilmek ve daha fazla kar edebilmek için tefeciden borç para bile almışlar. Köylüler maymunlarına iyi bakarak artık tüccarın dönüşünü beklemeye koyulmuşlar.
Bir gün, iki gün derken gelen giden yok, hemen tüccarın yardımcısına koşmuşlar…Fakat o da ne eleman da ortalarda yok. Köylüler hiçbir işe yaramayan, kimseye satamayacakları başıboş maymunların tanesine 700 dolar ödediklerini ve kandırıldıklarını anlamışlar ama iş işten geçmiş…
Bitcoin’de günümüzdeki maymun ticareti işi gibi görünüyor. Bu maymun ticareti birçok insanı batırırken, birkaç kişiyi zengin edecektir.”
Sonuç olarak, bana göre Bill Gates’in demek istediği; tamamen kaybettiğinizde mutluluğunuzu etkilemeyecek kadar bir parayı kirpto para piyasasına yatırabilirsiniz ama fıkradaki gibi tüm birikiminizi hatta borç aldığınız parayı yatırmamakta fayda var…
Gokhan Er
Matematik ve Ekonomi Öğretmeni
http://www.cmacourse.co.uk/maths
Kaynaklar:
https://www.investomania.co.uk/the-pros-and-cons-of-cryptocurrency/
