Colorado Eyalet Üniversitesi’nden (CSU) araştırmacılar, fiziksel aktivitenin beyindeki hücreleri birbirine bağlayan beyaz cevherini yenileme yeteneği üzerinde olumlu bir etkisi olup olmadığını görmek için 60 yaşın üzerindeki insanları inceledi.
Haftada en az üç kez 40 dakikalık yürüyüşlere çıkmanın beynin beyaz maddesini yenilediğini ve bilişsel olarak kişiyi güçlü tutmaya yardımcı olabileceğini buldular. Araştırmanın sonuçları, yaşlı insanlara beyinlerini sağlıklı ve aktif bir şekilde tutmanın basit bir yolunu sunuyor.
Hafızada iyileşme, artan bilişsel yetenek
Beyaz madde, beynin ve omuriliğin kısımlarını sinir liflerine bağlayan beynin en geniş ve en derin kısmındaki doku. Sağlıklı bir beyaz cevher daha iyi hafızaya, daha iyi problem çözmeye ve artan bilişsel yetenekleri de beraberinde getirir.
NeuroImage dergisinde yayınlanan araştırma için ekip, 247 katılımcıyı gözlemledi. Katılımcıların her biri 60-80 yaşları arasında olan ve günlük yaşamlarında çok az şiddetli fiziksel aktivite gerçekleştiren kişilerdi.
Araştırmacılar, katılımcıların sınırlı aktivitelerine rağmen hala yeterli düzeyde bilişsel yeteneğe sahip olduklarından emin olmak istediler ve ardından onları üç farklı gruba ayırdılar. İlk grup, katılımcıların düzenli olarak esnedikleri ve az fiziksel efor gerektiren rutinler uyguladıkları bir programa tabi tutuldu. İkinci grupta, haftada üç kez 40 dakikalık yürüyüşe çıktılar. Son gruba ise haftada üç kez, fiziksel ve zihinsel olarak en zorlayıcı görevlerden biri olarak görülen dans egzersizleri verildi.
Hareketsizlik beyaz cevheri küçülttü
Katılımcılara çalışmalar başladığından ve çalışmalardan altı ay sonra beyaz cevherlerinin sağlığının ve işlevinin incelendiği beyin taramaları yapıldı. Son iki grupta yer alanlar, programa altı ay katıldıktan sonra daha sağlıklı beyin ve beden işlevleri gösterdiler.
Fiziksel olarak daha zinde hale geldiler. Ayrıca araştırmacılar, beyinlerinin MRI taramalarında beyaz cevherlerinin de yenilenmiş gibi göründüğünü buldular.
Yürüme grubunun parçası olanlar en iyi sonuçları gösterenler oldu ve hafıza sınavlarında da en iyi performansı sergilediler. Aktivitesi oldukça durgun olan ilk gruptaki kişilerde ise beyaz cevherlerinin küçüldüğü görüldü ve bazı bilişsel testlerde de daha kötü performans gösterdiler.
Beyin yapısının değişeceğine bile inanmıyorlardı
Çalışmanın ortak yazarı ve CSU’da nörobilim ve insani gelişme profesörü olan Dr Agnieszka Burzynska, The New York Times’a beyaz madde üzerine çok fazla araştırma yapılmadığını söyledi: “Bazı bilim insanları, sadece birkaç yıl öncesine kadar beynin yapısının yaşam boyunca değişebileceğine bile inanmıyorlardı.”
Araştırmacılar, bu çalışmanın sonuçlarının genç insanlar için de geçerli olup olmadığından emin değiller, ancak insanlara sağlıklı kalmak için aktif bir yaşam tarzı yaşamalarını tavsiye ediyorlar.
