Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Covid-19’a sebep olan virüsün hava yoluyla da bulaştığına dair raporları kabul ederek, yeni tip koronavirüsün bulaşmasına ilişkin yeni bir rehber yayınladı. Ancak DSÖ bu rehberde de virüsün hava yoluyla bulaştığını teyit etme noktasına gelmedi.
Reuters’in haberine göre, DSÖ son bulaşma rehberinde; kilise ayini, restoran veya fitness salonları gibi kapalı kalabalık alanlara ilişkin bazı salgın raporlarının aerosol yoluyla bulaşma ihtimalini gösterdiğini kabul etti.
Ancak DSÖ, “Covid-19’un (bu yolla) bulaşmasının önemini değerlendirmek ve bu tür olayları incelemek için acilen daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu” belirtti.
DSÖ güncel bulgulara dayanarak yaptığı değerlendirmede; Covid-19’a sebep olan yeni tip koronavirüsün, insanlar arasında kontamine yüzeylere direk veya dolaylı temas ya da salya, solunum salgıları veya enfekte bir kişi öksürdüğü, hapşırdığı, konuştuğu veya şarkı söylediğinde saçılan damlacıklar yoluyla yayıldığını belirtti.
239 BILIM INSANI DSÖ’YE BU KONUDA AÇIK MEKTUP YAZMIŞTI
Yeni rehberin yayınlanması, hastalığın hava yoluyla yayılması konusunda uzman bilim insanları tarafından örgüte yazılan açık mektubu takip eden günlere denk geliyor. 239 bilim insanının imzasıyla yayınlanan bu açık mektupta DSÖ’den, solunum hastalıklarının yayılmasında aerosol yoluyla bulaşmayı içerecek şekilde güncelleme yapılması talep ediliyordu.
Klinik Enfeksiyon Hastalıkları Dergisinde Pazartesi günü yayınlanan mektubun imzacılarından olan Kolorado Üniversitesinden Kimyager Jose Jimenez, “Bu küçük de olsa doğru yönde bir ilerlemedir” dedi. Pandemide süper yayıcı etkinliklerin itici güç olduğunu belirten Jimenez, “Bu tür etkinliklerin çoğunun arkasındaki en iyi açıklama aerosol yoluyla bulaşmadır” diye ekledi.
Öksürme ve hapşırmayla saçılan büyük damlacıkların aksine, koronavirüsün askıda kalarak veya aerosol yoluyla ne sıklıkta yayıldığı ise hala tam olarak net değil.
FAUCI: MAKUL BİR VARSAYIM
ABD Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü Başkanı Dr. Anthony Fauci, yaptığı basın açıklamasında henüz SARS-CoV-2’nin havada askıda bulaşmasına ilişkin çok fazla somut dayanak olmadığını belirtti, ancak “Bence (bu şekilde bulaşmanın) meydana gelmesi makul bir varsayımdır” diye ekledi.
Sadece çok az sayıda hastalığın aerosol yoluyla yayıldığına inanılıyor. Çok yüksek düzeyde bulaşıcılığı olan tüberküloz ve kızamık bu hastalıklar arasında gösteriliyor.
DSÖ tavsiyesinde, yeni tip koronavirüsün askıda kalan parçacıklar yoluyla bulaşmasının entübasyon gibi aerosol üreten belli başlı tıbbi prosedürlerde meydana gelebileceğini kabul etti.
Bu şartlarda bu tür prosedürleri gerçekleştiren sağlık çalışanlarının yeterince havalandırılmış bir odada ağır iş N-95 maskesi ve diğer koruyucu ekipmanı kullanması tavsiye ediliyor.
DSÖ’nün bulaşma riskine dair değerlendirmesinde yapılacak herhangi bir değişiklik durumu, 1 metre fiziksel mesafe gibi toplum sağlığı uygulamarında da değişiklik yapılmasını gerektirebilir.