2015 yılında birçok ülke tarafından imzalanan anlaşma iklim ve çevre için ‘tarihi bir adım’ olarak nitelendi.
Dünyanın akciğerleri olarak bilinen Amazon yağmur ormanlarından Avustralya’ya, ABD’den Sibirya’ya orman yangınları, sayısı onlarla ifade edilen kasırgalar, rekor seviyelere yükselen hava sıcaklıkları ve Kuzey Kutbu’nda buzulların hızla erimesi iklim değişikliğine bağlanıyor. Peki, gezegeni felaketlerden kurtarması için dünya devletlerinin bir araya gelip taahhütte bulunduğu ve altına imza attığı, 6 yaşındaki Paris İklim Anlaşması nedir?
Paris İklim Anlaşması
Paris İklim Anlaşması, Fransa’nın başkenti Paris’te 5 Ekim 2015’te aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 195 ülke + Avrupa Birliği’nin katılımıyla kabul edildi.
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin (BMİDÇS) Paris’te yapılan 21. Taraflar Toplantısı’nda (Conference of the Parties / COP21) 22 Nisan 2016’da imzaya açıldı.
Yasal bağlayıcılığı olan ilk evrensel anlaşma, ilk etapta taraf ülkelerin 55’inin onayının ardından 4 Kasım 2016’da da yürürlüğe girdi.
Paris İklim Anlaşması’na katılan ülkeler böylece küresel ısınmayla mücadelede alınan tarihi kararların altına imza atmış oldu.
BM, Paris İklim Anlaşması kapsamında küresel sıcaklık artışının 2 santigrat derecenin altında tutulması hedefinin karşılanabilmesi için ülkelerden dünya genelinde karbon emisyonunu 2050’ye kadar sıfıra indirmesini istiyor.
Söz konusu anlaşma, yüzyılın ikinci yarısına kadar küresel ortalama sıcaklığı en az 2.0 derece azaltma hedefinin yanı sıra fosil yakıt kullanımını da devreden çıkarmayı öngörüyor.
Ayrıca anlaşma, tarafların iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine uyum sağlama yeteneğini artırmayı ve “düşük sera gazı emisyonları ve iklime dirençli kalkınma yolunda tutarlı bir finansman akışı” sağlamayı hedefliyor.
Trump çekildi, Biden, başkanlığının ilk günü anlaşmaya geri döndü
Amerika Birleşik Devletleri dönemin başkanı Donald Trump’ın yönetimi sırasında 2020’de anlaşmadan çekildi, 2021’de Joe Biden’ın başkan seçilmesinin ardından yeniden katıldı.
İklim değişikliğiyle mücadeleyi öncelikleri arasına alan Biden, 2050’ye kadar sıfır karbon salınımı ve yenilebilir temiz enerjiye 4 yılda 2 trilyon dolar yatırım yapma hedefi olduğunu duyurdu.
Öte yandan Avrupa Birliği ülkeleri haziran ayında kabul edilen “İklim Yasası” ile 2030 yılına kadar sera gazı salımlarını 1990’daki seviyesinin yüzde 55 daha aşağısına düşürmeyi taahhüt etti.
Ancak BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi, eylül ayında yayınladığı son raporunda dünyanın Paris İklim Anlaşması’nda yer alan küresel sıcaklık artışını 2 santigrat derecenin altında tutulması hedefini karşılamaktan çok uzakta olduğunu ve sera gazı emisyonlarının 2030’a kadar yüzde 16 artış göstereceğini bildirdi.
Raporda ayrıca G20 ülkelerinin küresel sera gazı emisyonların yüzde 80’inden sorumlu olduğunun altı çizildi.
Dünyayı en çok Çin kirletiyor
Dünyayı en çok kirleten ülkelerin başında Çin geliyor.
Çin, 2060 yılına kadar karbon salınımını sıfıra indirme vaadinde bulunuyor.
İlk onda ise Çin’in ardından sırasıyla ABD, Hindistan, Rusya, Japonya, Almanya, İran, Güney Kore, Suudi Arabistan ve Endonezya yer alıyor.
Birleşmiş Milletler Çevre Programı’na (UNEP) göre, en fazla sera gazı üretenler arasında Çin, ABD ve Avrupa Birliği bulunuyor.
UNEP verileri, 2015’te atmosfere 50 milyar ton sera gazı salımı yapıldığını gösteriyor.
