Hafıza ve düşünme becerileri yaşlandıkça azalıyor. Sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite ve sosyal etkileşimler, bilişsel sağlığın korunmasına yardımcı olabiliyor. Ancak son araştırmalara göre, multivitaminler veya diğer besin takviyeleri de düşünmeyi ve hafızayı korumaya yardımcı olabilir.
ABD New York’taki Columbia Üniversitesi’nden Dr. Adam M. Brickman liderliğindeki bir araştırma ekibi bunu test etmek için 60 yaş ve üstü 3 bin beş yüzden fazla gönüllüyle bir araştırma yaptı. Yüzde 94’ü beyazdı ve yüzde 56’sı üniversite mezunuydu. Katılımcılar rastgele iki bölüme ayrıldı. Bir bölümüne günlük bir multivitamin diğerine plasebo hapı verildi. Ancak katılımcılar da araştırmacılar da hangi haplar verildiğini bilmiyordu.
Çalışmaya başlarken katılımcılar bilişsel yeteneklerinin değerlendirilmesi üzerine web tabanlı çevrimiçi testlere tabi tutuldu. Testler üç yıl boyunca her yıl tekrarlandı. Sonuçlar 24 Mayıs 2023’te American Journal of Clinical Nutrition’da yayımlandı.
İlk yılın sonunda, günlük multivitamin alan gruptakiler, plasebo grubuna kıyasla, anında hatırlama testinde önemli ölçüde daha yüksek puanlara ulaşttı. Test, her seferinde birer tane olmak üzere 20 kelimelik bir diziyi üç saniye boyunca görüntülemeyi içeriyordu. Ardından katılımcılardan, hatırlayabildikleri kelimeleri girmeleri istendi.
Multivitamin alan gruptakilerde, ilk yılın sonunda, 7,1 olan hatırlanan kelime puanı 7,8’e yükseldi. Karşılaştırma için plasebo grubundakilerin testleri de incelendi. O gruptakilerin 7,2 kelimeden 7,6 kelimeye değiştiği görüldü. Multivitamin alanlardaki puanlar ikinci ve üçüncü yılda iyileşmeye devam ederken plasebo alan gruptakilerde anlamlı bir artış olmadı. Diğer bilişsel test türleri, gruplar arasında anlamlı bir fark göstermedi.
Araştırma sonucunun ilginç bir yanı da kardiyovasküler hastalık öyküsü olan katılımcılarla ilgiliydi. Bu katılımcıların, böyle bir geçmişi olmayanlara kıyasla, çalışmanın başlangıcında daha düşük ‘anında hatırlama’ puanı vardı. Ancak bir yıl multivitamin aldıktan sonra, kardiyavasküler hastalığı olanların puanları önemli ölçüde iyileşerek, hastalığı olmayanlarla karşılaştırılabilecek boyuta ulaştı.
Dr. Brickman, araştırmanın sonucuyla ilgili şunları söyledi: “Kardiyovasküler hastalığı olan kişilerin, multivitaminlerin düzeltebileceği daha düşük mikro besin seviyelerine sahip olabileceğine dair kanıtlar var ancak şu anda etkinin bu grupta neden daha güçlü olduğunu bilmiyoruz. Araştırmalara devam etmemiz gerekiyor. Ancak bu çalışma, yaşlı yetişkinlerin hafıza kaybını yavaşlatmasına yardımcı olacak basit ve ucuz bir yol olabileceğine dikkat çekiyor.”