Birleşmiş Milletler (BM), dünya genelinde her iki dakikada bir kadının, hamilelik veya doğum sırasında hayatını kaybettiğini belirtti.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) yazılı açıklamasına göre BM kuruluşları, ‘anne ölümlerinde eğilimler’ konulu yeni bir rapor yayımladı.
Raporda yer alan son tahminlere göre her iki dakikada bir kadın, hamilelik veya doğum sırasında yaşamını yitiriyor. Raporda, dünyanın birçok yerinde anne sağlığına ilişkin gerilemeler olduğu yazılarak sağlığa erişimde büyük eşitsizliklere işaret edildi.
2000’den 2020’ye kadar ulusal, bölgesel ve küresel anne ölümlerinin takip edildiği raporda, 2020’de dünya genelinde yaklaşık 287 bin annenin öldüğü, bu rakamın, BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın yürürlüğe girdiği 2016’da kayıtlara geçen 309 bin anne ölümü dikkate alındığında yalnızca küçük bir düşüş olduğu ifade edildi.
Raporda, 2000-2015 döneminde anne ölümlerinin azalmasında büyük ilerlemeler kaydedilse de bu noktadan sonra kazanımların önemli ölçüde durduğu, hatta bazı durumlarda tersine döndüğü belirtildi.
Avrupa, Kuzey Amerika, Latin Amerika ve Karayipler’de 2016-2020 döneminde anne ölüm oranlarının sırasıyla yüzde 17 ve 15 arttığı, diğer bölgelerde stabil kaldığı bildirildi.
Anne ölüm oranlarının düşürülmesinin mümkün olduğu vurgulanan raporda, Avustralya ve Yeni Zelanda ile Orta ve Güney Asya’da, dünya genelinde 31 ülkede olduğu gibi aynı dönemde anne ölüm oranlarının önemli derecede düştüğü (sırasıyla yüzde 35 ve 16) bilgisi verildi.
Anne ölümlerinin, dünyanın en yoksul bölgeleri ve çatışmalardan etkilenmiş ülkelerde yoğunlaşmaya devam ettiği vurgulandı.
Covid-19 geciktirmiş olabilir
2020’de anne ölümlerinin yüzde 70’i Sahra Altı Afrika’da kaydedilirken, burada şiddetli insani krizden geçen ülkedeki anne ölüm oranının dünya ortalamasının iki katından fazla olduğu ifade edildi.
Raporda, Covid-19 salgını sürecinin anne sağlığı konusundaki ilerlemeleri geciktirmiş olabileceği, ilerde salgının anne sağlığı üzerindeki etkisine ilişkin daha fazla veriye ihtiyaç duyulacağı belirtildi.
Dünyada anne ölümlerini azaltmaya yönelik küresel hedeflere ulaşmak için çalışmaların önemli ölçüde hızlandırılması gerektiği, bunun yapılmaması halinde 2030’a kadar 1 milyondan fazla kadının hayatının riske gireceği uyarısı yapıldı.
Raporda görüşlerine yer verilen DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, hamileliğin tüm kadınlar için umut dolu ve olumlu bir deneyim olsa da kaliteli sağlık hizmetlerine erişimi olmayan milyonlarca kişi için trajik ve tehlikeli bir deneyime dönüşebileceğine işaret etti.
Aile planlamasına yatırım çağrısı
Ghebreyesus, şunları dedi: “Açıklanan yeni istatistikler, her kadının doğumdan önce, doğum sırasında ve sonrasında kritik sağlık hizmetlerine erişimlerinin ve üreme haklarını tam olarak kullanabilmelerinin acilen temin edilmesi gerektiğini ortaya koyuyor.”
BM Nüfus Fonu İcra Direktörü Dr. Natalia Kanem de “Bu kadar çok kadının hamilelik veya doğum sırasında hayatını kaybetmesi kabul edilemez. Yılda 280 binden fazla ölüm makul değil” dedi.
Acilen aile planlamasına yatırım yapılması ve 900 bin olan ebe açığının kapatılması gerektiğini vurgulayan Kanem, böylece her kadının hayat kurtarıcı bakım hizmeti alabileceğini söyledi.
