İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Ulusal Sağlık Hizmeti’ni (NHS) yeniden hükümet kontrolüne almak amacıyla NHS England’ı kaldırma kararı aldı. Starmer, sağlık hizmetlerinin bağımsız bir kamu kurumu tarafından değil, doğrudan siyasi sorumluluk altında yönetilmesi gerektiğini belirterek, bu adımın hesap verebilirliği artıracağını savundu.
Bu karar, 2012 yılında dönemin Sağlık Bakanı Andrew Lansley tarafından yapılan ve büyük tepki çeken sağlık reformunu tersine çeviriyor. Starmer, bu değişiklikle sağlık hizmetlerindeki bürokrasiyi azaltmayı, doktorlar ve hemşireler için daha fazla finansman sağlamayı ve hasta bekleme sürelerini düşürmeyi hedeflediklerini açıkladı.
“Tarihi Bir Dönüm Noktası”
Sağlık Bakanı Wes Streeting, bu hamleyi “2012 reformunun tabutuna çakılan son çivi” olarak nitelendirerek, geçmiş düzenlemelerin sağlık hizmetlerinde tarihinin en uzun bekleme sürelerine, en düşük hasta memnuniyetine ve en pahalı NHS yapısına yol açtığını vurguladı. Streeting, “Dünyanın en büyük kamu kuruluşu olan NHS England’ı kaldırarak, sağlık hizmetlerini daha etkin bir yapıya kavuşturacağız” dedi.
Bakanlık, NHS England’ın görevlerinin Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na (DHSC) devredileceğini ve bu birleşme sürecinin yaklaşık iki yıl süreceğini belirtti. Ayrıca, NHS England’ın mevcut CEO’su Amanda Pritchard’ın ay sonunda görevden ayrılacağı duyuruldu.
“Teknoloji ve Yönetimde Yeni Bir Dönem”
İktidara gelmeden önce, büyük ölçekli sağlık reformlarıyla zaman kaybetmek istemediğini söyleyen Streeting, mevcut sistemin verimsizliklerinden dolayı böyle bir kararın kaçınılmaz hale geldiğini dile getirdi. Hükümet yetkilileri, bu kararın, eski İşçi Partili Sağlık Bakanı Alan Milburn’ün de dahil olduğu danışmanlarla yapılan kapsamlı değerlendirmeler sonucunda alındığını belirtti.
Buna karşın, sendikalar ve bazı sağlık uzmanları, bu yeniden yapılanmanın kamu görevlileri üzerindeki baskıyı artırabileceğinden ve sağlık sisteminde moral bozukluğuna yol açabileceğinden endişe ediyor. Ayrıca, reformların yalnızca finansal tasarruf sağlamaya odaklanması halinde hasta bakımında iyileşme sağlanamayacağı uyarısında bulunuyorlar.
Muhalefetten Karışık Tepkiler
Muhalefetteki Muhafazakâr Parti, hükümetin kararına doğrudan karşı çıkmazken, Liberal Demokratlar değişimin gerekliliğini kabul ettiklerini ancak sosyal bakım reformlarının da aynı önemde ele alınması gerektiğini belirtti. Parti sözcüsü, “NHS’yi gerçekten düzeltmek istiyorsak, sosyal bakım sistemini de iyileştirmemiz şart. Ancak hükümetin bu konuda yeterince ciddi ve hızlı hareket ettiğini görmüyoruz” dedi.
Öte yandan, eski Sağlık Bakanlığı yetkilileri, Starmer ve Streeting’in vaat ettiği verimlilik ve tasarrufların gerçekleşip gerçekleşmeyeceğine dair şüphelerini dile getirdi. Eski bir sağlık bakanı, “Hükümetin zaten NHS England’ı yönlendirme yetkisi vardı. Asıl önemli olan, sağlık hizmetlerini radikal şekilde dönüştürebilecek teknolojik adımların atılmasıdır. Aksi takdirde, bu sadece bir manşet değişikliği olarak kalır” yorumunda bulundu.
“Bürokratik Reform Hasta Bakımını Geliştirmez”
Sağlık Vakfı (Health Foundation) Politika Direktörü Hugh Alderwick, NHS England’ın tamamen kaldırılmasının büyük bir değişim olacağını ancak bunun hasta bakımına nasıl yansıyacağı konusunda dikkatli olunması gerektiğini belirtti. “Geçmiş deneyimler, NHS organizasyonlarını yeniden düzenlemenin büyük dikkat dağıtıcı olduğunu ve genellikle beklenen faydaları sağlamadığını gösteriyor” dedi.
Geçici NHS England CEO’su James Mackey ise, değişimin çalışanlar için belirsizlik yarattığını ancak uzun vadede sağlık hizmetleri için net bir yol haritası sunduğunu ifade etti. Mackey, “Hastalar için en iyi hizmeti sunabilmek adına, üç temel dönüşüm alanına odaklanacağız: Analog sistemlerden dijitale geçiş, hastalık tedavisinden önlemeye odaklanma ve hastane merkezli bakımdan topluluk temelli bakıma geçiş” diye konuştu.
Sonuç olarak, Starmer hükümeti NHS’yi köklü bir değişime tabi tutarak sağlık hizmetlerini yeniden doğrudan yönetmeye hazırlanıyor. Ancak bu hamlenin vaat edilen verimliliği ve tasarrufu sağlayıp sağlayamayacağı önümüzdeki yıllarda netleşecek.