4 Haziran 2022’de Oladeji Omishore, polis tarafından defalarca tazer silahı ile elektrik şoku verildikten sonra Chelsea Köprüsü’nden atlayarak öldü.
İlk polis raporları, Oladeji’nin “bir tornavida taşıdığını iddia etti. Ancak 21 Haziran’da, Bağımsız Polis Davranış Ofisi’nin (IOPC) polis gözlemcisi, Oladeji’nin yalnızca mangal çakmağı tuttuğunu bildirdi. Oladeji’nin ayrıca mental sorunları olduğu bildirildi.
Yedi sene İngiltere’de polis memuru olarak çalıştım. Bize mental hastalığı olan kişilerle nasıl iletişim kurulacağını öğreten kısa kurslar verildi. Polisin tecrübesi ve sabrı olması gerekiyor. Çünkü her zaman kişinin hasta olup olmadığını anlamak zor. Bazen uyuşturucu etkisinde olabiliyorlar, bazıları sesler duyup sese göre hareket ediyor.
Sivil olduktan sonra başıma gelen örneklerden biri: kendini kesen bir genci konuşarak sakinleştirdim. Başka bir örnek yine polisliği bıraktıktan sonra bir dükkanda rafları parçalayıp sonra oturan bir adamla konuştum. Polis gelince adamı ikna etmeden tutuklamak istedi. Adam güçlü olduğu için tutuklayamadılar. O kavga sırasında adamın yanağından babacan bir şekilde tutup “evladım senin kullandığın ilaçlar var mı” diye sorunca adam sakinleşti ve “bırak kelepçeyi taksınlar seni hastaneye yollatacağım söz” dedim ve izin verdi. Polisler acemiydi. İletişim kurmadan direk saldırınca beklenmeyen sonuçlar olabiliyor. Gizlilik yasasından dolayı polis olduğum dönemden örnekler veremiyorum.
Kişiyi suçlu değil de insan gibi görüp iletişim kurmak gerekiyor. Amerikan polisleri sıradan masum insanlara bile suçlu muamelesi yapıyorlar. İngiliz polisleri genel olarak çok daha iyi bir seviyede. Çakmağa uzun süre tornavida demeleri de biraz saçma olmuş. Evet benziyor ama topluma tornavida diye sunarsan “evet hak etmiş” şeklinde yorumlar yapılıyor. Sonunda raporlarda çakmak diye düzeltilmiş.
Aslında elinde ne var göster deseler, biraz daha insanca iletişim kursalar Oladeji şu an yaşıyor olabilirdi. Geçen krizde 20 bin polis işten çıkarıldı. Ben de o dönem 2012 de işten çıkarıldım. Sonradan “hata oldu sana referans verebiliriz” deseler de iş işten geçmişti. Bir sürü eğitimli ve tecrübeli polis işten atıldı. Şimdi yeniden almaya başlamışlar. Grip dönemi maskeni çıkardığın zaman hemen üzerinize atlayacak şekilde eğitilmişler. Arasan gelmezler maske çıkar on tanesi etrafında… Umarız bu tür ölümcül olaylar tekrarlanmaz.
Mete Murat Metin
Londra Gündem Yayın Koordinatörü
İngiltere Vize Danışmanı
